Học lại cách ăn
Học lại cách
ăn
SGTT.VN - Ai cũng ăn mới sống được, nhưng chưa chắc ai cũng
biết ăn cho đúng, nên ông bà ta xưa mới có câu “Học ăn, học nói, học gói, học mở”.
Bốn cái sai phổ biến nhất là:
Ăn ngay sau tập thể dục,
ăn xong đi ngủ
Nhiều nghiên cứu cho thấy, nếu cơ thể vừa trải qua một quá
trình vận động mạnh, phần lớn huyết dịch vẫn tập trung ở tay chân, xương khớp
và cơ thịt, vì thế lượng máu trong đường ruột tương đối ít. Thần kinh của hệ
tiêu hoá chưa hưng phấn trở lại, hoạt động của dạ dày giảm rõ rệt, nên cảm giác
thèm ăn giảm thấp. Nếu ăn trong trạng thái này, tất yếu sẽ tăng gánh nặng cho
đường ruột, gây rối loạn cho hệ tiêu hoá và có nguy cơ sinh bệnh. Vì vậy, thông
thường chỉ nên ăn sau khi vận động từ 40 – 50 phút, lâu hơn càng tốt.
Nhiều người có thói quen đi ngủ trưa sau khi ăn để dạ dày tập
trung làm việc. Nếu để ý sẽ thấy có người sau khi ngủ dậy đầu óc choáng váng, mệt
mỏi, đau nhức, chẳng muốn làm gì. Đó là vì sau khi ăn cơm xong, máu đang chảy
xuống dạ dày, lượng máu lưu thông lên não và xuống chân tay bị giảm nhiều. Do
đó, không nên đi ngủ trưa sau khi vừa ăn xong mà giấc nghỉ trưa tốt nhất lại là
từ trước khi ăn 30 phút đến 1 tiếng. Thực tế cho thấy, giấc ngủ trưa như vậy rất
có hiệu quả trong giải toả mệt mỏi, nâng cao hiệu quả làm việc của buổi chiều.
Uống nước, dùng canh
trước khi ăn
Đối với người béo phì, có thể uống nước, dùng canh ngay trước
khi ăn nhằm làm căng dạ dày, giảm cảm giác đói, giảm lượng thức ăn để đỡ thừa
cân béo phì. Nhưng với người bình thường hay trẻ em thì không nên, vì nước sẽ
hoà loãng dịch vị và men tiêu hoá, không tốt cho sức khoẻ. Hơn nữa, với người
bình thường, uống nhiều nước trước khi ăn còn tạo cảm giác no bụng, giảm khả
năng diệt vi khuẩn trong dạ dày, từ đó dễ nhiễm một số bệnh đường ruột. Lượng
thức ăn ít cũng không đảm bảo nhu cầu calo cho hoạt động hàng ngày khiến cơ thể
dễ bị gầy yếu. Tốt nhất, nếu khát nước chỉ nên uống trước bữa ăn 30 phút đến 1
giờ, với lượng thích hợp.
Lưu ý, không uống nước ngọt trước bữa ăn. Khi đói mà sử dụng
thức uống có đường dễ làm ảnh hưởng đến cảm giác thèm ăn, tác động đến sự hấp
thu dinh dưỡng của cơ thể, đặc biệt là cản trở hấp thu các loại protein.
Ăn trái cây sau bữa
ăn
Thông thường mọi người đều cho rằng, ăn cơm xong mà tráng miệng
bằng trái cây thì sẽ có ích cho tiêu hoá. Nhưng sự thực thì không phải vậy. Các
nhà khoa học Mỹ đã tiến hành nghiên cứu và cho kết quả: ăn trái cây một giờ trước
bữa ăn có tác dụng giảm béo và giúp tiêu hoá hiệu quả nhất. Trong trái cây có
chứa chất đường, cơ thể dễ dàng hấp thu để bổ sung năng lượng. Hơn nữa, các chất
xơ trong trái cây mà cơ thể không hấp thụ được giúp tạo cảm giác no, đó chính
là bí quyết giảm béo khi dùng trái cây trước bữa ăn. Các nhà nghiên cứu Đài
Loan cũng có cùng kết luận với đồng nghiệp Mỹ, lý do là nếu ăn no rồi mới dùng
trái cây thì lượng đường trong trái cây không kịp hấp thu vào hệ thống tiêu
hoá, đường sẽ lên men trong dạ dày, sinh ra axít, dễ dẫn tới đầy bụng, tiêu chảy,
ảnh hưởng không tốt tới chức năng tiêu hoá. Mặt khác, trái cây thuộc loại thức
ăn sống, ăn trước bữa sẽ bảo vệ được hệ thống miễn dịch tránh bị kích thích
không tốt bởi thức ăn chín.
Ăn rướn “để no lâu”
Nhiều người đã ăn đủ rồi nhưng thấy ngon miệng nên thường ăn
thêm khá nhiều với lý do “để no lâu”. Điều này rất không nên, vì ăn quá no sẽ làm
dạ dày trương lên quá độ, nhu động chậm chạp, dịch tiêu hoá tiết ra không đủ.
Thức ăn nếu không được tiêu hoá sẽ tiết ra độc tố làm hại dạ dày, tá tràng và ảnh
hưởng tới chức năng tiêu hoá, tăng nhanh tốc độ lão hoá. Ăn nhiều quá còn có thể
gây béo phì hoặc tiểu đường. Nếu có cảm giác thèm ăn liên tục thì cũng nên đến
khám ở bác sĩ chuyên khoa tiêu hoá.
THS.BS NGUYỄN THỊ NGỌC
HỘI DINH DƯỠNG LÂM
SÀNG TP.HCM
Yên dạ mới no lòng
Trong ăn uống, yếu tố tâm lý rất quan trọng, nếu ta huy động
các giác quan tập trung chú ý vào bữa ăn, món ăn không những ngon miệng mà các
dịch tiêu hoá cũng được tiết ra nhiều và đầy đủ để tiêu hoá, do đó việc hấp thu
chất dinh dưỡng sẽ tốt. Nhìn thấy một món ăn hấp dẫn, ngon mắt, ta tăng thèm
ăn, ngửi thấy mùi thơm xào nấu là bụng thêm đói cồn cào, nghe nói đến mơ chua
là ứa nước miếng... Còn khi ăn, lại tập trung tư tưởng vào những việc khác (đọc
sách báo, xem tivi, cãi nhau...) thì sẽ giảm hứng thú, kém ngon miệng, nếu lặp
lại thường xuyên thì có hại cho tiêu hoá hấp thu nói chung, dạ dày nói riêng.
Nhận xét